Spreekvloeiendheidsstoornissen

Deze term gebruiken we als overkoepelend begrip om problemen in de vloeiendheid tijdens het spreken aan te duiden. We maken hier een onderscheid tussen twee stoornisgebieden:

  • Stotteren

    Dit is een stoornis in het vloeiend spreken waarbij een persoon gebruik maakt van:

    • Herhalingen, dit zowel van woorden (bv. en en en) als van klanken (bv. k-k-k-kat)
    • Verlengingen, bv. mmmmaar, ssssssok, aaaaals
    • Blokkeringen, dit is wanneer iemand lijkt ‘vast te zitten’ of blokkeert bij het uitspreken van een woord op een bepaalde klank. Bv. B-…-bal, K-…-kat

    Deze ‘stotters’ gaan vaak gepaard met veel spanning en zorgen voor stress tijdens het spreken. Deze spanning is vooral bij oudere kinderen en volwassenen soms duidelijk zichtbaar in het gezicht en kan voor bijbewegingen zorgen zoals knipperen met de ogen, de wangen opblazen, wenkbrauwen optrekken enzoverder.

  • Broddelen

    Dit is eveneens een vloeiendheidsstoornis waarbij iemand aan een hoog spreektempo en met een onduidelijke articulatie veel (normale) onvloeiendheden vertoont en daardoor vaak onverstaanbaar overkomt. In tegenstelling tot stotteren is broddelen veel minder bekend hoewel het vaker voorkomt. Stotteren en broddelen kunnen ook samen voorkomen.

Onvloeiendheden

Niemand spreekt volledig vloeiend. Iedereen herhaalt soms een woord, struikelt over bepaalde woorden of gebruikt wel eens ‘euhm’. Voor onze diagnose van stotteren maken we daarom een duidelijk onderscheid tussen ‘normale’ onvloeiendheden en de typische stottermomenten. Indien u of uw kind kenmerken van stottermomenten vertoont, is dit een signaal om hulp in te roepen.

Normale onvloeiendheden Stottermomenten
  • Stille pauze
  • Opgevulde pauze (euhm,…)
  • Woordherhaling (nooit meer dan drie keer)
  • Onderbreking tussen woorden
  • Geen controleverlies
  • Verlenging van klanken in een woord
  • Blokkering in een woord
  • Herhalingen van woorden en/of klanken
  • Gaat gepaard met veel spanning en stress
  • Gevoel van controleverlies

Voor wie?

Stotteren is een stoornis die al eeuwenlang bestaat en voorkomt bij elke leeftijdsgroep, zowel bij jongens als bij meisjes. Ongeveer 3% van de kinderen wordt geboren met het risico om te gaan stotteren en bij 1 tot 2% groeit dit uit tot een probleem. Wanneer men niet tijdig reageert en hulp inroept, kan stotteren een echte spreekhandicap worden die de levenskwaliteit negatief beïnvloedt.

Daarom is het belangrijk dat ouders, scholen en andere hulpverleners tijdig de stap zetten naar professionele hulpverlening. Hoe sneller er behandeling kan worden opgestart, hoe minder groot de spreekangst wordt en hoe hoger de slaagkansen van de stottertherapie. Stottertherapie kan al bij heel jonge kinderen worden opgestart, vanaf de leeftijd van 18 maanden. Aarzel niet om ons te contacteren indien u twijfelt over de vloeiendheid van uw kind!

Behandeling

Stottertherapie is steeds een behandeling ‘op maat’ waarbij gekeken wordt naar de verwachtingen en mogelijkheden van het kind, de jongere of volwassene. Stotteren of broddelen zijn geen ziekten en kunnen dus niet ‘genezen’ worden. Wél kan er dankzij vroege detectie en behandeling op maat vermeden worden dat de vloeiendheidsstoornis een handicap wordt. Het hoofddoel van stottertherapie is daarom altijd het plezier van het spreken, zonder spreekangst. In therapie vertrekken we hiervoor altijd vanuit inzicht in het probleem, zowel voor het kind als de ouders en omgeving. Daarna leren we de spanning tijdens het stotteren wegnemen waardoor men veel minder stress ervaart. Uiteindelijk leren we dankzij specifieke vaardigheidstechnieken het stotteren opnieuw controleren om zo vloeiender te spreken.

Bij oudere kinderen en volwassenen gaat stotteren vaak gepaard met negatieve gevoelens en gedachten. Hierdoor kan men een slecht zelfbeeld krijgen en zich niet meer goed in zijn vel voelen. In dat geval kan er nauw samengewerkt worden met de psychologe binnen ons multidisciplinair team. Op die manier wordt er integraal samengewerkt aan een positieve spreekattitude en een betere levenskwaliteit.

Opleiding

Er zijn verschillende behandelingsmethoden die gehanteerd worden voor stotteren. Jammer genoeg zijn velen hiervan niet wetenschappelijk onderbouwd of werd de effectiviteit hiervan niet bewezen. Daarom is het belangrijk om hulp te zoeken bij een logopedist die zich gespecialiseerd heeft in stotteren en hiervoor een specifieke opleiding gevolgd heeft. Wij hanteren een eclectische behandelingsmethode op basis van cognitieve gedragstherapie die wetenschappelijk onderbouwd is. (CIOOS-opleiding 2014-2015)

Praktisch

De stottertherapie gaat door op de praktijk, thuis en in bepaalde gevallen op school. Er worden dezelfde honoraria en terugbetalingstarieven gehanteerd als bij logopedie. Bij kinderen vragen we medewerking en betrokkenheid van de ouders, zodat die de therapie thuis kunnen verderzetten in alledaagse spreeksituaties. Voor verdere informatie of vragen kan u steeds bij ons terecht.